Kitap, Bilginin En Önemli Kaynağıdır…

Kur’an-ı Kerim’in ilk emri ‘Oku’… Kitap, insanın bilgiyle donatılmasının, öğrenmesinin başrolündedir. Bu yüzden kitapla ilgili yazılacak çok şey var. Geçmişi, bulunduğumuz anı anlamamızı sağlayan ve geleceği şekillendiren kitaplar zamana bağlı biçim değiştirseler de dünya var oldukça hüküm süreceklerdir.

İnsanlar var olduklarından bu yana sürekli iletişim halindedir. Bulunulan çağa göre dumanla, ateşle, el hareketleriyle, sözlerle bir şekilde anlaşabilmişlerdir. Zaman içinde sözün uçabileceği göz önünde bulundurularak insanlık tarihinin en önemli olayı yazının icadı ile birlikte tüm uygarlıklar kitabelere, yazıtlara, kil tabletlere, taşlara yazılı eserler bırakmışlardır. Hal böyle iken zamanla bu eserler ve bilgiler çağa ayak uydurularak toplanmış, kalıcı hale getirilmiş ve kitap halinde günümüze kadar gelebilmişlerdir. İnsanlığın maddi ve manevi her türlü gelişiminde bilginin yani kitabın etkisi oldukça fazladır.

Kitap Nasıl Oluştu?

Antikçağda ağaç kabuklarına, kil tabletlere, birçok farklı madenlere ve taşlara yazılar yazılmaya başlandı. Mısırlılar ayrıca bu dönemde Nil vadisinde bolca yetişen Papirüs bitkisinden Papirüs kağıdı üretti ve yazıları bu kağıda yazmaya başladı.

Kitabın oluşumunda yazıdan sonra ikinci aşama papirüs kağıtları olmuştur. O dönemde okumak kavramından çok, arşiv amaçlı kullanılan kağıt ve yazı için özel yazıcılar bulunmaktaydı. Çinlilerin kağıdı icadı ile oldukça pahalı olan parşömenin yerine gelen alternatif kağıtlar el yazması kitapların çoğalmasına da katkı sağladı. Çinlilerin kağıt ve matbaayı icadı ile ilk kitaplar insanlık tarihinde yerini almaya başladı. Çinlilerin icadı özellikle Avrupa’da rağbet gördü. Gutenberg’in ise değişebilen harflerle baskı yöntemini (tipografi) keşfi ile matbaacılık anlamında bir devrim yaşanmıştır. Böylelikle kitaplar artık herkesin okuyabileceği farklı bir boyut kazanmıştır. Basılı kitap dönemine geçiş okuma- yazma oranlarını artırmış, insanların çok daha bilgili olmaları yönünde öğretim sürecinin temellerini oluşturmuştur.

Kitap ve Matbaa Sonrası Dönem

Tarihin ilk basılı kitabı, 868 yılında Çinliler tarafından hazırlanan bir çeviri kitabıdır. İlk matbaa tekniklerinin tahta kalıplarla yapılan meşakkatli bir yöntem olması, insanlığı yeni arayışlara itmiştir. Gutenberg’in keşfi ise Avrupa’da hızla matbaaların kurulmasına ve yepyeni bir sektörün doğmasına öncülük etmiştir. Maliyetlerin de azalması hem kitapların çeşitliliğini arttımış, sadece bilgi arşivlemek amacından çıkan kitaplar edebiyatın doğmasına öncülük etmiştir. Romanlar, şiirler artık okuyucu odaklı kitapların oluşmasını sağlamış ve yayıncılık sektörü doğmuştur.

Kitap ve Günümüz Teknolojisi

İnsanlık tarihi boyunca keşiflerle gelişen kitaplar günümüz dijital dünyasında da e kitap veya sesli kitap olarak yeni bir boyut kazanıyor. Kütüphanelerin yerini sanal kütüphaneler hatta insan kütüphanesi alırken, basılı kitaplarda halen varlığını sürdürse de gelecekte yerini giderek e-kitaplara bırakacak gibi görünüyor.

Kitaplar Olmasaydı…

Bir zamanlar kitabı okuyabilmek için okuma-yazma öğrenen insanlık, şimdi okuma-yazma bilmesine rağmen okumak konusunda çok daha az hevesli. Kitap okumak konusunda çok üst sıralarda bir ülke olduğumuz söylenemez.

Oysaki kitap dünyası artık öylesine geniş ki bir insanın isteyebileceği her konuda bilgi sahibi olabileceği sayısız kitap mevcut. Eğlence, mizah, şiir, roman, tarih, dün, bugün, yarın hakkında bugünün çağında kitap geçtiği tüm bu zahmetli yolların sonunda insanlar için her türlü alternatifi sunuyor.

Kitaplar olmasaydı dünümüz hakkında böyle kesin bilgi sahibi olamazdık. Bilgi paylaşımı olamayacağı için insanlık olarak gelişim gösteremezdik. Ruha şifa kitaplarla zamanın içinde kaybolamazdık. Bugünün teknolojilerine hiçbir zaman erişemezdik belki de. O yüzden tüm öğrendiklerimiz ve bugün övündüğümüz buluşları dahi kitaplara borçluyuz demek çok da yanlış olmaz.