Köyde Sonbahar Zamanı Neler Yapılır?
Eylül 28, 2019Doğal yaşamı köy hayatı için tercih ettiyseniz işiniz hiç bitmiyor. Köyde sonbahar gelmişse sizi eşsiz manzaranın keyfini sürmenin yanında bir de çalışma planı bekliyor.
Köy hayatına tam da bir sonbaharda başlayan ben, hemen 300 metre ilerideki meşe ormanında harika manzaraların seyrine dalacağımı hayal etmiştim. Şehirden buraya gelirken köyde sonbahar deyince doğanın eşsiz renkleri içinde kaybolmak harika bir fikirdi. Çayımı, kahvemi bir de fotoğraf makinemi alırım kendimi doğaya bırakırım. Yaptım da, hatta bu güzelliklerin tadını her yıl doyasıya çıkarmaya çalışıyorum. Ama tek mesele o değilmiş, bunu da yaşadıkça öğreniyor insan 🙂
Köyde Sonbaharın Gelmesi Demek Kışa Hazırlık Demek
Köyde sonbahar gelince insanlar daha çok bir sonraki mevsime odaklı çalışmaya başlıyorlar. İlk mesele ısınmak için odun istiflemek. Ama bu o kadar da kolay bir şey değilmiş. Oldukça ciddi bir mesele yani. Öncelikle 2 traktör dolusu odunun kapınıza yığılması için sıraya giriyorsunuz. Yağmurlar başlamadan odunlarınızın gelmesi önemli, çünkü ıslak odun yanmıyor 🙂 Sonra bu odunların kesilmesi geliyor. Bunun için de kesim sırasına giriyorsunuz. Bu dönem köyde odun kesme makinası olanların çalışma dönemi. Sırayla herkesin kapısındaki odunları kesiyorlar.
Budaklı odunlar bu makinelerde kesilmiyor. Onlarda baltalık olarak ayrılıyormuş. İşte tam filmlerdeki doğal yaşam manzarası. Kalın bir kütük üzerinde bir balta, yanında budaklı odunlar kesip kesip parçalayacaksınız.
Ama mesele bunu kim yapacak ??? Film karesi olarak güzel ama gerçek hayat filmlerdeki gibi olmuyor. Benim cüssem sadece baltayı taşırken bile yoruluyorsa, o zaman bir de odun yaracak birini buluyorsunuz 🙂
Odunlar kesildi, parçalandı. Sıra geldi bunları düzgün bir şekilde istiflemeye. Bunun için bir odunluk da yaptırmanızın şart olduğunu bir kış geçirince anlıyorsunuz. Çünkü odunlar bahçede kış koşullarında üstünü örtseniz dahi, çamura bulanabiliyor. Hem eve taşımak için de temiz ve kuru bir alanda olmaları önemli. Ayrıca odunları düzgün dizmeniz sağlığınız için ilk koşul 🙂 Bir odunu almak isterken üzerinize yıkılabilecek 10 odun oldukça riskli olabilir. Zaman ve tecrübe ile öğreniyorsunuz.
Bir de kuruluk meselesi var. Odunları tutuşturmak için burada kuru dalları küçük parçalara bölerek çuvallara dolduruyorlar. Yani tutuşturmalık yapmanız da gerekiyor. Ama bu en azından odun yarmaya göre çok daha kolay. Baltayla odun parçalayamayabilirim ama ince dalları kırıp çuvallamayı başarabilirim. Köyde kış için ısınma sorunumuzu böylelikle çözmüş oluyoruz. Neyse ki köyde yaz daha zahmetsiz geçiyor 🙂
Köyde Sonbahar Zamanı Bahçe Hazırlıkları
Sıra geldi yazdan çıkan bahçenizi düzenlemeye ve kalıcı bitkilerinizi kışa hazırlamaya. Bahçe için genel bir iş listesi çıkarabiliriz. Şöyle ki;
- Yazın ektiğiniz domates, biber gibi sebze fidelerinizi artık sökme zamanı. Keşke onları da meyve ağaçları gibi bir kez eksek diye insan içinden geçirmiyor değil. Ama her güzelliğin bir bedeli var.
- Söküm işleminden sonra toprağınızın havalanması için bahçeyi çapalama ile sürdürmeniz gerekiyor. Bu işlemle beraber toprağınızı kireçle karıştırmanızı öneririm. Toprağı bir önceki ekimden kalan mantar gibi hastalıklarından arındırıp dezenfekte ediyor. Ayrıca ev yapımı bitki ilaçları yine faydalanabileceğiniz tariflerden oluşuyor.
- Şimdi sıra geldi ağaçların budanmasına. Bu işlemi tüm yapraklarını döktükten sonra Kasım ayında yapıyoruz. Budama ile ilgili detaylardan daha sonra detaylıca bahsedeceğim.
- Tüm ağaçlar, gül ve kalıcı bitkilerinizin diplerini kabartıp, ardından kışın donma riskine karşılık organik gübre ile etraflarını örtüyoruz.
- Gübre tek başına yeterli olmayabilir. Bunun için eğer siz de bizim gibi odun kestirirseniz, kesim sırasında makineden çıkan talaşlar bu iş için ideal. Ya da organik gübre şerbeti ve kompost hazırlayabilir, kurumuş dallar ve yapraklardan da bitkileriniz için koruyucu bir örtü oluşturabilirsiniz.
- Sardunya, yıldız çiçeği gibi yaz çiçekleri ile ilgili donmadan koruyabilmek için, bahçenizde küçük bir sera yapabilirsiniz. Daha pratik bir şey isterseniz yapı marketlerden balkonlarınıza koyacağınız hazır küçük seralardan da faydalanabilirsiniz.
Köyde Sonbaharda Evinize de Bakım Yapmadan Olmaz
Isınma sorunumuzu hallettik, bahçedeki bakımlar da tamam, sıra geldi kış öncesi evimizin dış cephe bakımlarını yapmaya. Tüm yaz boyunca güneşten ve yer yer yaz yağmurlarından etkilenen verandaların, kapı girişlerindeki alın tahtalarının, bahçe ve giriş kapılarının ahşap, taş ya da demir kısımlarının bakımına. Ferforje demirlerden oluşan bölümler varsa, suya dayanıklı metal boyaları ile kış öncesi boyamanız gerekiyor. Aynı şekilde ahşap bölümler için renkli vernikler kış boyunca koruyucu olacaktır. Eğer dış cephede hem dekoratif, hem koruyucu amaçlı taş bölümler yaptırdıysanız renksiz su bazlı vernikle taş bölümleri de koruma altına almanız önemli.
Yaz boyunca güneşe maruz kalan bu bölgelerin vernik ve boyaları eskiyor, dolayısıyla uzun ömürlü kullanım için bu işlemleri yapmadan olmuyor. Tabii bunları yaşadıkça öğreniyor insan. Sonbahar öyle sadece sanat eseri renk geçişlerinden oluşmuyormuş 🙂
Köyde Sonbahar ve Doğayla Kucaklaşma Zamanı
İşte asıl insanı cezbeden kısmı tam da burası. Kıştan çıkıp ilkbahar geldiğinde doğanın yeşile bürünmesi ne kadar büyüleyici ise köyde sonbahar geldiğinde yeşilden turuncuya, sarıdan kahverengiye kadar bin bir renge bürünmesini an be an izlemek de hakikaten harika bir duygu. Üstüne bir de sonbahar yağmurlarıyla gelen mis gibi toprak kokusu eklenince, insan doğaya bir kez daha âşık oluyor.
Bu dönem sincapları en çok görebileceğiniz zaman aynı zamanda. Cevizler ve meşe palamutları tam da sincapların en sevdiği yemişler olunca, özellikle sabah saatlerinde telefon tellerini kendilerine yol edinen sincapların çatılardan ağaçlara geçişlerini izleyebilirsiniz.
En güzeli sonbaharın her gününün başka bir manzaraya bürünmesi bana göre. Doğal yaşam bir kez daha aşık ediyor insanı kendine. Sararmaya başlamalarından tüm yapraklarını dökme aşamasına kadar, her gün ayrı renk geçişlerine şahit oluyorsunuz. Sürekli değişen bir tablo gibi, eğer düzenli izlerseniz köyde sonbahar sizi adeta büyülüyor. Sabahları erken saatlerde yapacağınız keşif yürüyüşleri gün için iyi bir motivasyon kaynağı. Ayrıca doğada size eşlik eden tek ses kuru dal ve yaprak çıtırtıları. Köyde sonbahar eğer sürekli yaşam alanınız ise doğayı çok daha yakından tanımanızı sağlıyor.